అనుబంధం:లలితా సహస్ర నామములు/501-600

లలితా సహస్రనామ స్తోత్రములోని ఆరవ నూరు నామములకు సంక్షిప్త వివరణ ఇక్కడ ఇవ్వబడింది.

శ్లోకం 103

రక్తవర్ణా - ఎర్రని రక్త వర్ణంలో ఉండునది.
మాంసనిష్ఠా - మాంస ధాతువును ఆశ్రయించి ఉండునది.
గుడాన్నప్రీతమానసా - గుడాన్నములో ప్రీతి కలది.
సమస్త భక్త సుఖదా - అన్ని రకముల భక్తులకు అవసరమైన సుఖసంతోషాలను ప్రసాదించునది.
లాకిన్యంబా స్వరూపిణీ - లాకినీ దేవతా స్వరూపముగా నున్నది.

శ్లోకం 104

స్వాధిష్ఠానాంబుజగతా - స్వాధిష్ఠాన పద్మములో వసించునది.
చతుత్వక్త్ర మనోహరా - నాలుగు వదనములతో అందముగా నుండునది.
శూలాధ్యాయుధ సంపన్నా - శూలము మొదలైన ఆయుధములు ధరించి యుండునది.
పీతవర్ణా - పసుపు పచ్చని రంగులో ఉండునది.
అతిగర్వితా - మిక్కిలి గర్వంతో నుండునది.

శ్లోకం 105

మేదోనిష్ఠా - మేదస్సు ధాతువును ఆశ్రయించి యుండునది.
మధుప్రీతా - మధువులో ప్రీతి కలిగినది.
బందిన్యాది సమన్వితా - బందినీ మొదలైన పరివార దేవతలచే పరివేష్టింపబడి ఉండునది.
దధ్యన్నాసక్త హృదయా - పెరుగు అన్నం ఇష్టపడునది.
కాకినీ రూపధారిణీ - కాకినీ పేరుగల దేవతగా రూపమును ధరించి ఉండునది.

శ్లోకం 106

మూలాధారాంభుజారూఢా - మూలాధార పద్మములో అధివసించునది.
పంచ వక్త్రా - ఐదు ముఖములతో నుండునది.
అస్థి సంస్థితా - ఎముకలను ఆశ్రయించి ఉండునది.
అంకుశాది ప్రహరణా - అంకుశం మొదలైన ఆయుధములను ధరించి ఉండునది.
వరదాది నిషేవితా - వరదా మొదలైన నలుగురు పరివార దేవతలచే సేవింపబడునది.

శ్లోకం 107

ముద్గౌదనాసక్తచిత్తా - పులగములో ప్రీతి కలది.
సాకిన్యంబా స్వరూపిణీ - సాకినీ దేవతా స్వరూపముగా నుండునది.
ఆజ్ఞా చక్రాబ్జనిలయా - ఆజ్ఞాచక్ర పద్మంలో వసించునది.
శుక్లవర్ణా - తెలుపురంగులో ఉండునది.
షడాసనా - ఆరు ముఖములు కలది.

శ్లోకం 108

మజ్జా సంస్థా - మజ్జా ధాతువును ఆశ్రయించి ఉండునది.
హంసవతీ ముఖ్యశక్తి సమన్వితా - హంసవతీ, క్షమావతీ ముఖ్య శక్తులతో కూడి ఉండునది.
హరిద్రాన్నైక రసికా - పచ్చని అన్నములో మిక్కిలి ప్రీతి కలది.
హాకినీ రూపధారిణీ - హాకినీ దేవతా రూపమును ధరించి ఉండునది.

శ్లోకం 109

సహస్రదళ పద్మస్థా - సహస్రార కమలములో ఉండునది.
సర్వవర్ణోప శోభితా - అన్ని అక్షరాలు, అన్ని మంత్రాలు, వర్ణపటంలోని అన్ని రంగులతో శోభిల్లునది.
సర్వాయుధ ధరా - అనంతమైన అన్ని రకముల ఆయుధములను ధరించి ఉండునది.
శుక్ల సంస్థితా - శుక్ల ధాతువును చక్కగా ఆశ్రయించి ఉండునది.
సర్వతోముఖీ - సర్వతోముఖమైన ఏర్పాట్లతో నుండునది.

శ్లోకం 110

సర్వౌదన ప్రీత చిత్తా - అన్ని రకముల ఆహారమును ప్రీతితో స్వీకరించునది.
యాకిన్యంబా స్వరూపిణీ - యాకినీ దేవతా స్వరూపములో ఉండునది.
స్వాహా - చక్కగా ఆహ్వానించునది.
స్వధా - శరీర ధారణ ప్రక్తియకు సంబంధించిన స్వాగత వచనము.
అమతిః - మతి లేదా బుద్ధి వికసించడానికి ముందు ఉన్న స్థితిని సూచించు శక్తి.
మేధా - ఒక బుద్ధి విశేషాన్ని సూచిస్తుంది.
శ్రుతిః - చెవులతో సంబంధము కలిగినది.
స్మృతిః - మరల మరల గుర్తుకు తెచ్చుకొను లక్షణము.
అనుత్తమా - తనను మించిన ఉత్తమ దేవత ఇంకొకరు లేనిది.

శ్లోకం 111

పుణ్యకీర్తి - మంచి లేదా పవిత్రమైన యశస్సు కలది.
పుణ్యలభ్యా - సదుద్దేశంతో చేసే పవిత్ర సత్కార్యాల వలన పొందబడునది.
పుణ్య శ్రవణ కీర్తనా - పుణ్యప్రథమైన వాక్కులను వినుటకు, కీర్తనము చేయుటకు అవకాశము కలుగజేయునది.
పులోమజార్చితా - పులోముని కూతురైన శచీదేవిచే ఆరాధింపబడింది.
బంధమోచనీ - అన్ని రకాల బంధనాల నుండి విముక్తి కలుగజేయునది.
బంధురాలకా - అందమైన చిక్కనైన ముంగురులు కలది.

శ్లోకం 112

విమర్శరూపిణీ - జ్ఞాన విశ్లేషణకు సంబంధించిన బిందుస్వరూపము కలది.
విద్యా - జ్ఞాన రూపిణి.
వియదాది జగత్ప్రసూ - ఆకాశము మొదలైన పంచభూతాలతో కూడిన జగత్తును సృజించునది.
సర్వవ్యాధి ప్రశమనీ - అన్ని విధములైన వ్యాధులకు ఉపశమనము కలుగజేయునది.
సర్వమృత్యు నివారిణీ - సకల మృత్యుభయాలను పోగొట్టునది.

శ్లోకం 113

అగ్రగణ్యా - దేవతలందరిలో ముందుగా గణింపబడేది.
అచింత్యరూపా - చింతన ద్వారా తెలుసుకొనుటకు అలవికానిది.
కలికల్మషనాశినీ - కలియుగ మలినములను పోగొట్టునది.
కాత్యాయనీ - కతుని ఆశ్రమంలో పుట్టి పెరిగింది.
కాలహంత్రీ - కాలమును హరించునది.
కమలాక్ష నిషేవితా - విష్ణుమూర్తిచే నిశ్శేషంగా సేవింపబడునది.

శ్లోకం 114

తాంబూల పూరితముఖీ - తాంబూలము చేత నిండి పండిన నోరు కలది.
దాడిమీ కుసుమప్రభా - దానిమ్మపువ్వు ప్రభతో విరాజిల్లునది.
మృగాక్షీ - ఆడలేడి కన్నులకు ఉండే లక్షణాలుగల కళ్ళు కలది.
మోహినీ - మోహనమును కలుగజేయునది.
ముఖ్యా - ముఖ్యురాలు.
మృడానీ - మృడుని పత్ని.
మిత్రరూపిణీ - మిత్రుడని పిలువబడే సూర్యుని రూపముగా ఉంది.

శ్లోకం 115

నిత్యతృప్తా - నిత్యసంతుష్టి స్వభావము కలది.
భక్తనిధిః - భక్తులకు నిధి వంటిది.
నియంత్రీ - సర్వమును నియమించునది.
నిఖిలేశ్వరీ - సమస్తమునకు ఈశ్వరి.
మైత్ర్యాది వాసనాలభ్యా - మైత్రి మొదలైన వాసనా చతుష్టయము గలవారిచే పొందబడునది.
మహాప్రళయ సాక్షిణీ - మహాప్రళయ స్థితియందు సాక్షి భూతురాలుగా ఉండునది.

శ్లోకం 116

పరాశక్తిః - అన్ని శక్తులకు అతీతంగా ఉండి, వాటన్నిటికీ నేపథ్యంలో వర్తించే శక్తి.
పరానిష్ఠా - సర్వాంతర్యామిని సర్వమునందు చూడగలుగు నిష్ఠను సూచించునది.
ప్రజ్ఞాన ఘనరూపిణీ - ఘనరూపం దాల్చిన ప్రజ్ఞానం.
మాధ్వీపానాలసా - మధుసంబంధిత పానము వలన అలసత్వము చెందినది.
మత్తా - నిత్యము పరవశత్వములో ఉండునది.
మాతృకావర్ణరూపిణీ - అన్ని రంగులకు తల్లివంటి రంగు యొక్క రూపంలో ఉండునది.

శ్లోకం 117

మహాకైలాస నిలయా - గొప్పదైన కైలసమే నిలయముగా గలది.
మృణాల మృదుదోర్లతా - తామరతూడులవంటి మృదువైన బాహువులు గలది.
మహనీయా - గొప్పగా ఆరాధింపబడునది.
దయామూర్తిః - మూర్తీభవించిన దయాలక్షణము గలది.
మహాసామ్రాజ్యశాలినీ - పరబ్రహ్మకు చెందిన ఈ విశ్వసామ్రాజ్యమునకు అధినాయకురాలు.

శ్లోకం 118

ఆత్మవిద్యా - ఆత్మకు సంబంధించిన విద్యా స్వరూపురాలు.
మహావిద్యా - గొప్పదైన విద్యా స్వరూపురాలు.
శ్రీవిద్యా - శ్రీ విద్యా స్వరూపిణి.
కామసేవితా - కాముని చేత సేవింపబడునది.
శ్రీ షోడశాక్షరీ విద్యా - సకల మంగళప్రదమైన పదహారు అక్షరాల మంత్రమునకు సంబంధించిన విద్యాస్వరూపిణి.
త్రికూటా - మూడు కూటములుగా ఉన్న మంత్ర స్వరూపిణి.
కామకోటికా - కామమునకు పై అంచునగలదాని స్వరూపిణి.

శ్లోకం 119

కటాక్షకింకరీ భూతకమలాకోటిసేవితా - అనుగ్రహ వీక్షణ మాత్రముచే భృత్యులుగా చేయబడిన శ్రీసతుల సమూహముచేత సేవింపబడునది.
శిరఃస్థితా - తలమిద పెట్టుకోవలసినది.
చంద్రనిభా - చంద్రుని కాంతితో సమానమైన కాంతిని కూడు యుండినది.
ఫాలస్థా - ఫాల భాగమునందు ఉండునది.
ఇంద్రధనుఃప్రభా - ఇంద్రధనుస్సు లోని రంగుల కాంతులతో సమానమగు కాంతులతో వెలుగొందునది.

శ్లోకం 120

హృదయస్థా - హృదయమునందు ఉండునది.
రవిప్రఖ్యా - సూర్యునితో సమానమైన కాంతితో వెలుగొందునది.
త్రికోణాంతర దీపికా - మూడు బిందువులతో ఏర్పడు త్రిభుజము యొక్క మద్యమున వెలుగుచుండునది.
దాక్షాయణీ - దక్షుని కుమార్తె.
దైత్యహంత్రీ - రాక్షసులను సంహరించింది.
దక్షయజ్ఞవినాశినీ - దక్షయజ్ఞమును నాశము చేసినది.