అదితి
స్వరూపం
వ్యాకరణ విశేషాలు
[<small>మార్చు</small>]- భాషాభాగం
- నామవాచకము
- వ్యుత్పత్తి
అర్థ వివరణ
[<small>మార్చు</small>]- కశ్యపుని భార్య, దేవతల తల్లి.
- అదితి కశ్యపుని భార్య. దక్షుని కూతురు. కొడుకులు ఆదిత్యులు.
- అదితి (సంస్కృతం अदिति, హద్దులు లేనిది) [1]. సంస్కృతంలో పద ధాతువు ద అంటే కట్టబడటం. దితి అంటే కట్టబడి ఉంది. అ is negative కావున అదితి అంటే ఎల్లలు లేదా హద్దులు లేనిది అని అర్థం. వేద పురాణాలలో అదితి దేవతల తల్లి, కశ్యపుని భార్య. దక్షుని కూతురు. దితి, వినత, కద్రువలు ఈమె సవతులు. కశ్యపునికీ, అదితికీ కలిగిన సంతానం ద్వాదశాదిత్యులు. మహావిష్ణువు వామనావతారంలో ఈమెకు జన్మిస్తాడు. వరుణుడి శాపం వల్ల అదితి, కశ్యపులే ద్వాపర యుగంలో దేవకి, వసుదేవులుగా జన్మిస్తారు. అదితి అంశతోనే సమస్త చరాచరజగత్తు సృష్టించబడింది. ఋగ్వేదంలో అదితి వాక్ గా సూచింబడింది. వేదాంతంలో మూలప్రకృతి లేదా ప్రకృతిగా చెప్పబడింది. సమస్త శూన్యానికి గర్భమైన అదితి, బ్రహ్మ యొక్క స్త్రీ అంశగా పరిగణించడింది. అదితి యొక్క దివ్యాంశ పునర్జన్మ చక్రాన్ని ఋగ్వేద సూక్తం "దక్షుడు అదితి నుండి ఉద్భవించాడు. అదితి దక్షుని కూతురు" (ఋగ్వేదం 10వ మండలం.72.4) సూచనప్రాయంగా తెలియజేస్తున్నది. ఒక అత్యంత మార్మిక అంశలో అదితి దివ్యజ్ఞానము. అదితి సృష్టి అధిదేవత, చేతన, భూత భవిష్యత్తు మరియు ఫలసారము.[2]
పదాలు
[<small>మార్చు</small>]- నానార్థాలు
- పర్యాయపదాలు
- (భూమి)అగ్నిగర్భ, అచలకీల, అదితి, అద్రికీల, అనంత, అబ్ధిద్వీప, అబ్ధినేమి, అబ్ధిమేఖల, అబ్ధిరశన, అబ్ధివస్త్ర, అవని, [[అవ్యథిషి, ఇడ, ఇడిక, ఇర,ఇల, ఇలిక, ఉదధిమేఖల, ఉదధివస్త్ర, ఉర్వర, ఉర్వి, కర్వరి, కల్యాణి, కాశ్యపి, కీలిని, కుంభిని, కుహ్వరి, కేళిశుషి, క్షర, క్షమ, క్షాంతి, క్షితి, క్షేత్రము, క్షోణి, క్షౌణి, ఖండిని, ఖగవతి, ఖలము, గంధవతి, గహ్వరి, గిరికర్ణిక, గిరిస్తని, గోత్ర, గోవు, గౌరి, జగ(తి)(త్తు), జగద్వహ, జగము, జీవదాని, తవిషి, దక్ష, దేహిని, దైతేయమేదజ, ధర, ధరణము, ధరణి, ధరణీధర, ధరిత్రి, ధాత్రి
- సంబంధిత పదాలు
- వ్యతిరేక పదాలు
పద ప్రయోగాలు
[<small>మార్చు</small>]అనువాదాలు
[<small>మార్చు</small>]మూలాలు, వనరులు
[<small>మార్చు</small>]Dictionary of Hindu Lore and Legend (ISBN 0-500-51088-1) by Anna Dhallapiccola
http://www.theosociety.org/pasadena/etgloss/adi-ag.htm
డా.బూదరాజు రాధాకృష్ణ సంకలనం చేసిన పురాతన నామకోశం. (విశాలాంధ్ర పబ్లిషింగ్ హౌస్ వారి ప్రచురణ).